Öfke Yönetimi İçin Ailelere Öneriler

KEYİFLİ OKUMALAR İLGİLİ VELİM 

İnsan dünyaya temel duygularla birlikte gelir ancak birey duyguların anlamlarını ve duygularını ifade ediş şeklini çevresinden öğrenir. Bu öğrenme ilk olarak anne ve babanın gözlemlenmesi ile başlar. Çocuk büyüdükçe sosyal çevresi de büyür buna paralel olarak öğrenme alanı da genişler. Artık sadece anne ve babadan değil arkadaşlardan, öğretmenlerden ve diğer kişi ve gruplardan öğrenmeye başlar. Öfke, genetik olarak insanda var olan bir duygu olsa da ifade ediş şekli bu öğrenmeler sonucu oluşur.

 

ÇOCUKLARDA ÖFKE NEDENLERİ

Öfkenin oluşmasına herhangi bir şey sebep olabilir ancak çocuğun sürekli öfkeli olmasının altında bazı nedenler yatmaktadır. Bunlar genelde:

~ İhtiyaçlarının karşılanmaması

~ Reddedilme/Dışlanma

~ Anlaşılmadığını hissetme

~ Çok fazla kısıtlayıcı kuralın olması

~ İfade edilmeyen duygular

~ Şiddet ve zorbalığa maruz kalma

~ Akademik başarısızlık

~ İletişim ve problem çözme beceri eksikliği

~ Arkadaşlık ilişkilerinde sorunlar

~ Aile içi sorunlar/çatışmalar

~ Ölüm/kayıp/yas durumları

 

ÖFKE SİNYALLERİ/FİZİKSEL BELİRTİLER

Öfke, bazı fiziksel belirtiler yani sinyaller ile kendini göstererek gelmektedir. Ebeveyn olarak çocuğunuzdaki bu sinyalleri tanımanız öfke kontrolü açısından oldukça önemlidir. Her çocuk aynı tepkileri vermez ancak genel olarak çocuklarda benzer tepkiler ortaya çıkar. Unutmayın! Volkan patlamadan önce ses ve duman çıkarır, çocuğunuzun sinyallerini öğrenerek işe başlayabilirsiniz.

Bazı fiziksel belirtiler: Ağlamak, yüzü sıcak basması, kalbin hızlı atması, kas gerilmesi, terleme, baş ağrısı, titreme, hızlı nefes alıp verme, diş sıkma …

Çocuk ile öfke anında vücudunda meydana gelen fiziksel belirtilerin neler olduğu konuşulabilir ve bunları fark ettiği anlarda nefes egzersizleri, sevdiği bir aktivite ile ilgilenmek, bir bardak su içmek vb. gibi kendisini sakinleştirici uygulamalara yönelebileceği hatırlatılabilir.

 

EBEVEYNLERE ÖNERİLER

ÖFKE ANINDA

     Ø Çocuğunuzu dikkatle dinleyin

     Ø  Onunla tartışmayın

     Ø  Öfke nöbeti geçiriyorsa sakinleşebileceği bir odaya alın

     Ø  Öfke bittikten sonra problem ve alternatif çözüm yolları hakkında konuşun.

     Ø  Olayla ilgili duygularınızı çocuklara anlatın.

 

DİĞER ZAMANLARDA

     Ø  Çocuğunuzla iletişimi güçlü tutun.

     Ø  Çocuğunuzla duygular üzerine konuşun.

     Ø  Sakinleşme stratejilerini araştırın ve deneyin.

     Ø  Çocuğunuza olumlu örnek olun. (Çocuklar ebeveynlerinin davranışlarını örnek alırlar.)

     Ø  Çocuğunuzla beraber nefes egzersizlerini deneyin.

     Ø  Gelişim dönemleri ile ilgili araştırma yapın.

     Ø  İnsanlar ve olaylarla ilgili duygularını her zaman konuşarak ifade etmeleri gerektiğini söyleyin.

     Ø  Öfke yönetimi ile ilgili hem yetişkin hem de çocuk kitapları okuyun.

     Ø  Şiddete başvurmadan öfkesini kontrol altına alıp olayı çözdüklerinde takdir edin.

     Ø  Çocuklara öfkelenmenin doğal bir duygu olduğunu fakat başkalarına zarar vermenin kabul edilemez olduğunu söyleyin.